سلامت روانی و اختلالات روانی

یکی از بزرگترین نعماتی که خداوند به انسان ارزانی داشته است، نعمت سلامتی می‌باشد. زمانی که از سلامتی صحبت می‌کنیم منظورمان تنها بهرمند بودن از جسمی سالم و تنومند و نداشتن بیماری جسمی نیست بلکه در واقع منظور و مقصودمان تعادلی است که بین ارگانیسم و محیط ایجاد می‌شود و در واقع بر یک مفهوم سازگاری استوار است  ( گنجی، ۱۳۷۴ ).

مبحث و عوامل موثر در ایجاد سلامتی و سلامت روانی که در این فصل به بررسی آن می‌پردازیم به لحاظ اهمیتی که دارند یکی از مقوله‌های مهم در روانشناسی امروزی است. ما در این فصل یعنی پیشینه پژوهش در دو بخش نظری و عملی به بررسی و توصیف اختلالات روانی و تاریخچه بررسی این اختلالات و همچنین به انواع اختلالات روانی بر اساس طبقه بندی  DSM   پرداختیم اما قبل از این مبحث به بررسی و توصیف سلامت و سلامت روانی و عوامل مؤثر در سلامت و سلامت روانی می‌پردازیم و بعد از این مباحث به توصیف اختلالات خلقی و انواع آن و همچنین در مورد تاریخچه بررسی آن مروری داشته، و سپس به توصیف و تعریف یک طبقه از اختلالات خلقی به نام افسردگی پرداختیم و همچنین انواع آن و میزان شیوع آن در سنین مختلف و همچنین به بررسی این اختلال در میان دو جنس دختر و پسر پرداخته شده و سپس به آزمونهای که در این زمینه ساخته شده است و ویژگیهایی که یک آزمون خوب باید دارا باشد پرداختیم و هر کدام را بطور جداگانه تعریف کردیم و اما در پیشینه عملی این تحقیق به بررسی تحقیقاتی تمام کسانی که در زمینه هنجاریابی تحقیق انجام داده اند می‌پردازیم و نتایجی را که آنها از این هنجاریابی بدست آوردند مورد بررسی قرار دادیم.

« سلامت تن و روان و انبساط خاطر و در نهایت شادکامی و تن آرامی پدیده‌های هستند که در اتباط با محیط زیست انسانها تحقیق می‌پذیرد. کار کردهای نامناسب نهادها و نظامهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی در یک جامعه در ارتباط مستقیم با بهداشت روانی و جسمی مردم آن جامعه است و سلامت افراد را دچار مخاطره می‌کند » ( احمدوند، ۱۳۸۲، ص ۲ ).

سازمان جهانی بهداشت، سلامت را چنین تعریف می‌کند. « سلامت وضعیتی از تعادل کامل جسمی، روانی، و اجتماعی است و صرفاً عدم وجود بیماری یا ناتوانی نمی باشد » این تعریف در سالهای اخیر با گنجاندن « توانایی داشتن یک زندگی سالم از نظر اجتماعی و اقتصادی تقویت شده است » ( کاپلان و سادوک، ۱۳۸۲، ص ۲۳ ).

تعریف دیگری از سلامتی که « سلامتی را تعادلی که بین ارگانیسم و محیط ایجاد می‌شود و در واقع بر یک مفهوم سازگاری استوار است، تعریف کرده اند » ( گنجی، ۱۳۷۴، ص ۱۴۵ ).

در فرهنگ لغت معین سلامت اینگونه تعریف شده است  « سلامت به معنی آرامش رسیدن، بی گزند شدن، بی عیب شدن، نجات یافتن، تندرستی، امنیت، خلاصی از بیماری می‌باشد. » ( معین، ۱۳۷۶، جلد دوم، ص ۱۹۰۸ ).

به طور کلی افراد سالم در خصوصیات زیر با هم مشترک هستند :

۱ ) واقعیت را آن طور که هست می‌بینند و با آن نمی جنگند. بنابراین پیش داوری و یا تعصب ندارد.

۲ ) خود شناس است و درک درستی از توانایی‌ها و ناتوانایی‌های خود دارد.

۳ ) مستقل است و روی پای خود می‌ایستد و از نیروی بدنی خوبی برخوردار است.

۴ ) تکامل جویند : به رشد معنوی خویش علاقمند هستند و در این زمینه پیوسته در تلاشند.

۵ ) سازگارند : با شرایط مختلف و نامطلوب خود را وفق می‌دهند.

۶ ) انتقاد پذیرند : از آنجا که به رشد و تکامل خود علاقه دارند، به انتقادات دیگران توجه می‌نمایند و انتقادات درست و سازنده را می‌پذیرند و به کار می‌بندند.

۷ ) شخصیتی یک پارچه و متعادل دارند : بین بخش‌های مختلف شخصیت آنان هماهنگی و تناسب برقرار است  ( علیزاده، ۱۳۸۲ ).

در مجموع می‌توان گفت که : یک فرد سالم هم از و هم از سلامت جسمی خوبی برخوردار است. و می‌تواند تمام مشکلات خود را حل کند و به شکوفایی در هر زمینه ای برسد.